
Keuzes maken. Op gezette tijden moeten we er allemaal aan geloven. Zo ook zij (zoals Kroon en Van Maanen dus) die het nobele vak van fotograaf beoefenen. Fotografie is continu keuzes maken. Welke camera, lens, momenten, uitsnede, enz. Maar ook wat je uiteindelijk gaat delen met de menschen die de foto’s gaan bekijken. Op Flickr is die keuzevrijheid zo ruim als ik het zelf wil; dus ruim. En aan de andere kant is daar de ultra strenge selectie voor de expositie. Daar tussenin bevindt zich de selectie voor het fotoboek Gezichten van Jeruzalem. Zo’n 200 foto’s in een boek klinkt veel en is het op zich ook. Toch heeft een immens groot aantal het niet kunnen redden. Het waarom wil ik in deze blog de revu laten passeren, als hommage aan de buiten de boot gevallen gezichten.

De Klaagmuur, ik volg voor het (=mijn) gemak de inhoud van het boek. Deze plek heeft zoveel foto’s opgeleverd dat menig beeld haar Waterloo heeft gevonden in Flickr. Zo ook de vijf totaal verschillende mannen die hun prevelementen doen bij de muur. Ik was erg gecharmeerd van de man met ‘doodshoofd T-shirt’. Ook al ben ik zelf niet gelovig, ik zou echt niet met zo’n stuk textiel daar gaan staan. Maar goed, wie ben ik? De diverse houdingen en uitstralingen, zelfs op de rug, zorgden er lange tijd voor dat ze in het boek zouden kunnen belanden.
Uiteindelijk viel de keuze op andere foto’s waarop ook mannen van diverse pluimage staan te bidden. Het uit de toon vallende doodshoofd bleek een stevige concurrent te hebben in de reli met een knal roze schoudertas met Hello Kitty erop. Eén zo’n foto is dan genoeg voor het boek. Dus: bye bye doodshoofd en Hello Kitty.

Wilson’s Arch leverde minder strijd op tussen hoofd, hart, smaak en voorkeur van de dag. Simpelweg omdat ik daar vrij kort rond scharrelde. De man die boven zijn gebedenboek een klein uiltje knapt is op zich een hele treffende voor de sfeer daar: heel rustig, vredig en kalm. Drie woorden om hetzelfde uit te drukken. Ik kan me voorstellen dat de beste man zich wat ongemakkelijk zou voelen als hij zich zo siësterend zou tegenkomen in een boek. Bovendien is de directe omgeving niet echt herkenbaar als zijnde de Boog van Wilson. Een afvallertje was geboren.

De Via Dolorosa was moeilijker. Het was daar een parade van prachtige mensen die intens bezig waren met hun geloof: in dit geval het meetorsen van het Kruis op de schouder. We hadden het geluk dat op dat moment diverse Afrikaanse groepen langs marcheerden en als die mensen 1 ding gemeen hebben dan is het uitstraling. Maar ja, hoeveel mensen met kruisen, bijbels en fraaie gewaden wil je kwijt in een boek. Uiteindelijk niet al te veel, want na een paar foto’s is de essentie wel duidelijk en het laatste wat we wilden was in eindeloze herhalingen te vervallen. De Nigeriaanse man in zijn witte gewaad en zwarte hoed heeft het dus niet gered. Puur omdat anderen hem voor waren gegaan, maar misstaan had hij zeker niet. Hopelijk geeft dat hem wat troost.

Tja, en dan de Heilig Grafkerk. Daar konden we op zich al een apart (in de zin van separaat) boek van maken. Ik kan me zo voorstellen dat wanneer je daar een jaar lang elke dag zou gaan fotograferen dat niet zal gaan vervelen. Maar goed, nu kan ik vrij obsessief van aard zijn, dus wellicht ben ik niet maatgevend. Hoor ik daar menigeen roepen: “Ja, dat klopt!”?? Onze uurtjes in de Holy Sepulchre waren fotografisch zeer vruchtbaar. Lang niet alles heeft “Gezichten van Jeruzalem” gehaald. Zo ook de Rus die in alle rust een kaarsje aansteekt, met het schijnsel mooi tegen zijn Slavische hoofd. Maar ja, er waren al een wat kaarsenfoto’s die er zeker in moesten en na een tijdje op de Heilig Reservebank viel hij af. Een eervolle vermelding in de blog is natuurlijk minstens zo, uhhh, eervol.

De Tempelberg was helaas wat makkelijker qua selectie. Hoezo ‘helaas’? De meeste foto’s uit het fotoboek stammen uit 2014. Voor de verandering was er toen weer eens herrie in de regio en dat houdt vrijwel automatisch in dat de deur van de berg op slot gaat. Militairen hielden semi-achteloos een oogje in het zeil, maar wel met voldoende lichaamstaal dat hen trachten te passeren een ‘beetje dom’ zou zijn.
Nu heb ik wel eens gelezen dat fotografen onder de intellectuelen vallen (ik vond dat leuk, want ik was me van geen kwaad bewust) en daarom gingen we met onze Nikons niet de confrontatie aan met de Uzi’s. Iets in ons hoge intellect zei ons dat dat niet verstandig zou zijn. We moesten daarom terugvallen op foto’s uit 2008. Op zich ook prima foto’s, if I may say so (yes, I may), maar de stijl was anders dan in 2014: minder mensen en meer gebouwen. Nu is dat op de Tempelberg geen straf, want de gebouwen daar vormen een visueel genot van wereldklasse. Gevolg was dat een foto van de Dome of the Rock (ja, die met de gouden koepel) afviel. Dat is toch net teveel een toeristenplaatje en bovendien zijn de gezichten wel heel ver weg.

Anders makkelijk was het met de Church of All Nations. We waren daar in 2014 en met voldoende mensen in het vizier, maar de kerk zelf was dusdanig sfeerloos dat we niet echt lekker los konden gaan daar. Een wat meer komische foto van de priester voor zijn beker strandde roemrijk in de selectie. Een foto die qua moment enorm goed bij onze stijl past, maar weer niet in de stijl van het boek. De hoofdstukken zijn dusdanig gevuld dat een wat loenzig kijkende priester daar niet in past.

Weer totaal anders ging het eraan toe met de Tomb of the Virgin Mary. We zijn daar vrij kort geweest maar eigenlijk zo’n beetje elke foto was publicabel. In mijn blogs heb ik het vaker over de plek gehad, die met de aartsbisschop van de Syrisch Orthodoxe Kerk. Het enige gevaar hier was de herhaling. Uiteindelijk kwamen vrij weinig foto’s in het boek. Zo ook die van het interieur van de grotkerk. Een andere foto kreeg de voorkeur omdat die net wat meer sfeer en mensen toonde.

Lastiger was de Mahane Yehuda Market. De enorme drukte en verscheidenheid aan markante mensen maakten ons selectieleven er niet eenvoudiger op. Ook dat is typisch zo’n plek om een jaartje rond te darren. Het aantal geschikte foto’s was veel te groot en menig uur is voorbij gegaan met de marktfoto’s uitgestald op tafel. Wat past bij elkaar qua beeld, kleur, sfeer. Een aantal afbeeldingen had als thema ontmoetingen. Een van de afvallers was de foto van de twee mannen waarop lijkt alsof de reus de dwerg toespreekt. Qua sfeer net niet passend en het was een staande foto; twee redenen om hen niet naar de drukker te sturen.

Laatste hoofdstuk, de ultra reli wijk van Mea She’arim was ook niet makkelijk. Volstrekt authentieke mensen in een authentieke omgeving. Het schijnt de laatste tijd dat authentiek een beetje not done is. Ik vind het juist een van de belangrijkste eigenschappen en zal het woord dan ook regelmatig gebruiken. De foto die het uiteindelijk niet heeft gehaald is de best bekeken Jeruzalem foto op Flickr. Kill your darlings heet dat in jargon. Bij de ingang van de wijk zag ik uit mijn ooghoek twee reli’s aan komen rennen. Ik wist dat ik te laat was om hen voor voren te pakken. Dus draaide ik me snel om en drukte ik af terwijl ze voorbij stormden. Het effect van de drie benen kan ik met recht meesterlijk noemen. Dat dit door puur toeval en geluk is gebeurd verzwijg ik maar even voor het gemak.
En waarom vertel ik u dit alles? Omdat gisteren (9 november) een pallet arriveerde met daarop de tweede druk van ons boek “Gezichten van Jeruzalem”. Is dat niet een mooie reden om zelf vast te stellen of onze keuze de juiste is geweest. Bestellen kan via het contactformulier.