Zomaar een dag in Jeruzalem en opeens breekt het besef door: de markt van Jeruzalem barst behalve van de groenten, kruiden en fruit ook van de verhalen. Achteloze bordjes boven de stalletjes verraden een rijk en ongetwijfeld intrigerend verleden. “Begonnen in 1973”. “Sinds 1936”.
Die simpele bordjes planten zaadjes in ons creatieve brein, want eenmaal terug in Nederland komen we niet los van de Mahane Yehuda Markt, de grootste van Israel. Na wat intellectueel pingpongen is duidelijk dat hier een meeslepend verhaal ligt te wachten om verteld te worden. Door ons, uiteraard.
Maanden van onderzoek volgen en dagelijks worden we bevestigd in ons gelijk: Dit is een markt met een uniek verhaal. Een markt die uit het niets lijkt te zijn ontstaan in het Ottomaanse tijdperk. Een feit dat andere vragen oproept, want waar komen die klanten dan vandaan? Voor het antwoord belanden we in een wereld van radicale rabbijnen en onverschrokken pioniers die een gezamenlijk doel hebben: wijken bouwen buiten de overvolle Oude Stad. U weet wel van die Muur en die Koepel.
Onze obsessieve nieuwsgierigheid leidt ons naar een breder verhaal: De markt en zijn markt. We reizen naar Jeruzalem om beeld en verhaal te krijgen bij ons project. Daar ontmoeten we rabbijn Mordechai, als direct gevolg van onze nieuwsgierigheid. Op de eerste dag was de vraag: duiken we de vertrouwde markt in of gaan we de onbekende Nachlaot verkennen? Het wordt de Nachlaot. De Nachlawatte? De Nachlaot, de wijk waar we zoveel over gelezen hadden, maar nooit hadden bezocht. Na een paar minuten treffen we daar de rabbijn. Zijn voorvaderen zijn ooit de oprichters geweest en de man borrelt over van de verhalen. Dit voelt niet alleen als goud, dat is het ook.
Hij bezorgt ons een nieuwe manie, de magie van de Nachlaot. Terug in Nederland beheersen de shuk en Nachlaot ons leven. Gekmakend voor onze omgeving, maar ook voor ons. Alles boeit en daardoor ‘dreigt’ het verhaal oneindig breed te worden. Zitten onze lezers wel te wachten op allerlei religieuze conflicten tussen rabbijnen en wie wat waar voor het eerst deed? Het overbodige antwoord laten we hier weg.
Dit gaat een boek worden over mensen in hun dagelijks leven, van 1865 tot nu. Dat houdt in: zoeken naar persoonlijke bronnen in archieven, maar vooral het spréken met mensen. Met onze eigen foto’s geven we de tekst nog meer kracht. Een andere, nieuwe wereld die we gaan verkennen is die van de video.
De kans dat we ons de komende tijd gaan vervelen lijkt dus vrij klein. Dat is voor iedereen beter.
Vraag: Hebben jullie daar ook filmopnames gemaakt of moet dat nog gaan gebeuren?
We hebben wel iets gefilmd op de shuk met de telefoon, maar we hebben nu een GoPro 7. Druk bezig om het apparaat onder de knie te krijgen. En verder natuurlijk het hele montage proces. Het is als opnieuw leren lopen. In oktober moeten we de boel voldoende beheersen, want dan gaan we weer richting Jeruzalem. Uiteindelijk moeten de korte filmpjes deel uit gaan maken van ons nieuwe boek.