Je kan het slechter treffen op je eerste volle dag in Jeruzalem. De zon schijnt, het is lichtvoetig warm, de drukte op straat oogt vertrouwd en op de markt is van stevig doorlopen geen sprake. Vandaag sluiten zaken eerder vanwege Yom Hazikron, die vanavond om 20.00 uur ingaat. Gedurende 1 minuut is het dan stil op straat in Israel om de soldaten te herdenken die omkwamen bij oorlogen en alle slachtoffers van terreur aanslagen: Ruim 24.000 mensen. Het is iets waar we zeker bij willen zijn. De exacte lokatie weten we nog niet, maar dat is vast een ‘probleem’ van tijdelijke aard.

Een goed voornemen dat we deze keer hebben meegenomen is om wat vaker ergens neer te strijken om wat weg te slikken qua eten en drinken. We hebben nogal eens de neiging om als kamelen door te draven en daarna uitgedroogd thuis te komen. Vandaag maken we ons stoere voornemen meteen waar. Een enorme overwinning op onszelf die een felicitatie waard is. Vinden wij dan….
Een markant punt om neer te ploffen is de kruising van Agrippas Street en Kiach Street. Het krioelt daar altijd van de mensen en het klassiek Israëlische weggedrag komt daar perfect tot uiting. Zeker nu met wegversmallingen is het continu bal. De beste plek om van dit gratis straattheater te genieten is op de hoek Berman’s Bakery. Van achter het raam hebben we mooi zicht op het kruispunt waar overstekers met gevaar voor eigen leven zich tussen de dampende vehikels doorwurmen. Het decor mag er ook zijn met de hijskranen die voor nieuwe woontorens moeten zorgen. En overal Israëlische vlaggen, want over een paar dagen is het Onafhankelijkheidsdag. Met een sloot cappuccino in de hand is het geen straf hier te zitten.

Na afloop nemen we nog wat bureka’s mee naar huis om die straks naar binnen te werken. Aangezien veel zaken vandaag wat eerder sluiten maken we ietwat haast. Een paar uur later gaan Anat en ik naar de shuk (markt) Mahane Yehuda. Het is daar nog steeds gruwelijk aangenaam druk. De sfeer is ontspannen en energiek, ondanks de weinig opwekkende herdenking die aanstaande is. Met een lading gevulde plastic tasjes wagen we weer de heldhaftige Agrippas-oversteek.
We zijn nog maar net thuis en in de verte horen we sirenes van hulpdiensten. Echt onder de indruk zijn we niet: ‘Ach, het zijn de bekende Jeruzalem-geluiden. Als meer dan vaste bezoekers van de stad kijken we er niet meer echt van op.’ Deze keer zijn het echter best wel veel sirenes. Heel veel. En langdurig en dichtbij. Het geloei gaat onverminderd door. “Dit is niet normaal”, zegt David, “zou het een terreur aanslag kunnen zijn?” De Israëlische tv blikt onverminderd vooruit op de herdenking, maar verder geen woord over een mogelijk iets hier dichtbij. Terwijl ik nu ook helicopters hoor ronken, komt er een kreet van Anat die naar de tv zit te kijken: “Aanslag in Jeruzalem. Vlakbij shuk Mahane Yehuda” Ik bekijk de eerste beelden en ik herken de omgeving direct.

Ik zie op de achtergrond de ramen van Berman’s Bakery. Exact op de plek waar we een paar uur terug met zachtmoedig leedvermaak zaten te kijken naar de stijd tussen auto en oversteker, staat nu een personenwagen. Op een middenberm en daarom heen veel glas. En mensen over het asfalt. De bestuurder heeft zijn auto met volle vaart in de overstekende menigte geboord op de hoek Agrippas – Kiach Street. Resultaat: vijf (zwaar) gewonden.

De Palestijnse terrorist is dan al door middel van een aantal kogels om het leven gebracht. Terwijl ik kijk naar de beelden gaan buiten de gillende sirenes door en door. Het is een lichtelijk bizarre combinatie van beeld en geluid.

Al snel ontstaat het idee om vanavond om 20 uur daar te zijn als de minuut stilte wordt gehouden. Ik hoor u wellicht denken: ‘Maar is die plek dan alweer bereikbaar?’ Jazeker. In Israel snapt men heel goed dat het de bedoeling van dergelijke figuren is om angst te zaaien en het dagelijks leven te ontregelen. Dus is het zaak om daar nooit aan toe te geven. Vrij snel na de aanslag haalt een takelwagen de auto op, het asfalt wordt schoongespoten en de politie verwijderd de afzetlinten. Daarna dendert het verkeer weer over Agrippas/ Kiach. Business as usual.

Tegen achten zijn we het bekende/ bewuste/ beruchte kruispunt. Echt druk is het niet, maar er staan wel de nodige mensen met Israëlische vlaggen. Links en rechts een aantal tv ploegen, waaronder Amerikaans kanaal. De man doet het helemaal alleen en is vooral bezig om heel serieus over te komen. Dasje goed, colbert aan en de borstel door zijn haar en draaien maar. Terwijl de man druk is met zichzelf arriveren meer en meer hulpdiensten die vanmiddag betrokken waren bij de nasleep. In een lang lint parkeren ze hun auto’s met de zwaailichten aan op Agrippas. Dichtbij het punt waar het allemaal gebeurde staan ze bij elkaar.

Zelf heb ik besloten om van deze herdenking een filmpje te maken. Op een foto staan immers altijd al stil. Sommige dingen lenen zich nu eenmaal beter voor video. En dan is het 20.00 uur. Het alarm gaat af, zwelt aan en blijft een minuut lang gillen door heel Jeruzalem. Heel Israel. Alles komt acuut tot stilstand. Mensen stappen uit hun auto. Dan kachelt er nog even bus voorbij. Ook deze stopt. Recht voor mijn neus. Een verlengde bus. Dan doe ik iets wat ik altijd gezworen had nooit te doen: te gaan lopen tijdens een moment van nationale stilte. Echt fijn voelt dat niet. Ik kan immers zo’n stilstaande bus op een anders druk kruispunt mooi als symbool zien.

Op wat andere filmers na, staat iedereen roerloos langs of op de weg. Dan zakt de sirene weg en keren de vertrouwde beelden terug van Agrippas Street. Aan de overkant zingt een groep mensen het Hatikva. Het Israëlische volkslied. Iedereen gaat naar huis. Hulpdiensten vertrekken. Business as usual, opnieuw.

Zomaar een eerste dag in Jeruzalem….

Wat een spannende aflevering.
Ach ja, een mens maakt wel eens wat mee hier….